Умови виховання дитини в пенітенціарній ізоляції
Анотація
У статті здійснено теоретичний аналіз наукових здобутків з проблеми дослідження; узагальнено досвід Республіки Польщі щодо умов виховання дитини в пенітенціарній ізоляції; визначено основні умови виховання дитини в пенітенціарній ізоляції. Встановлено, що перші три роки життя людини є найважливішим періодом, які впливає на подальші етапи розвитку особистості. Акцентовано увагу на необхідності врахування, що в інтересах дитини є можливість залишити її під опікою матері, яка в контрольованих умовах і за підтримки спеціалістів піклуватиметься про неї та під час важливого періоду розвитку буде дозволяють сформувати певну модель прихильності, побудувати безпечні стосунки з дитиною, засновані на довірі та любові. Встановлено, що вплив матері починає працювати ще до народження малюка, в основному через її ставлення до нього. Після народження вона зазвичай є тією людиною, яка забезпечує базові потреби дитини, і таким чином створює відчуття безпеки, впевненості та емоційної стабільності. Стосунки мати-дитина багатогранні, багаті за змістом і значні за своїми ефектами. Акцентовано увагу на тому, що зв'язок матері з дитиною та повсякденна діяльність, пов'язані з вихованням, дають засудженим можливість відчути себе повноцінним членом суспільства. Засуджена мати найчастіше хоче змінити своє ставлення, бути хорошою матір’ю та забезпечити належне життя і душевний спокій своїй дитині. Узагальнюючи досвід Республіки Польща визначено, що головною умовою у вихованні дитини в пенітенціарній ізоляції є створення середовища, яке орієнтоване на дитину, без явних ознак перебування у в’язниці; забезпечення дитині, яка перебуває з матір’ю в Будинку матері і дитини у в’язниці, розвивалися рухові та когнітивні здібності; створення ігрового простору для дітей та занять спортом у Будинку матері і дитини, якщо це виправдано умовами та обставинами; забезпечення доступу до дитячого садка чи подібного закладу в умовах в пенітенціарній ізоляції.
Ключові слова
Повний текст:
PDFПосилання
1 M. Arczewska, «Więzienne matki. Pomiędzy zachowaniem przywiązaniowym a transmisją międzypokoleniową», Prawo w działaniu. Sprawy cywilne, nr 42, s. 9–37, 2020.
2 A. Bałandynowicz, Probacja. Resocjalizacja z udziałem społeczeństwa. Konteksty antropologiczno-filozoficzne. Wydawnictwo Wolters Kluwer, Wydanie 3, Warszawa. 2019.
3 A. Brzezińska-Rybicka, «Macierzyństwo jako wartość skazanych kobiet w procesie ich resocjalizacji. Anamneza i diagnoza zjawiska, Rozprawa doktorska pod kierownictwem», ks. dr. hab. Kazimierza Pierzchały, prof. KUL (niepublikowana, maszynopis). Lublin, 2022.
4 B. Budrowska, «Regulamin i improwizacje, czyli o kulturowym skrypcie bycia matką», Kultura i Społeczeństwo, nr 2, s. 107, 2001.
5 K. Dąbkiewicz, Kodeks karny wykonawczy – komentarz. 4 wyd. Wolters Kluwer, Warszawa, 2018.
6 T. Drummond, «Mothers in priston», Time, nr 156(19), 2000.
7 P. Ferrara, V. Emmanuele, A. Nicoletti, i in., «Mothers with their babies in prison: the first Italian experience», Archives of Disease in Childhood, nr 92(2), s. 183–183, 2006. doi: 10.1136/adc.2006.099937
8 A. Fidelus, Determinanty readaptacji społecznej skazanych. Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa, 2012.
9 Z. Giereluk-Lubowicz, Wychowanie w rodzinie wielkomiejskiej. WSiP, Warszawa, 1979.
10 J. Grochal, B. Przyborowska, O wychowaniu człowieka. Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica, Płock, 2000.
11 M. Grochociński, «Kultura pedagogiczna rodziców», w Rodzina i dziecko, M. Ziemska, Red. PWN, Warszawa, 1979.
12 B. Jarzębowska-Baziak, «Problem macierzyństwa w zakładzie karnym», w Doświadczenia i perspektywy systemu penitencjarnego w Polsce, T. Szymanowski, A. Rzepliński, Red. Warszawa, 1987.
13 F. Leboyer, Narodziny bez przemocy. Wydawnictwo PAX, Warszawa, 2012.
14 S. Lis, Proces socjalizacji dziecka w środowisku pozarodzinnym. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1992.
15 K. P. Luke, «Mitigating the ill effects of maternal incarceration on women in prison and their children», Child “Welfare”, 81(6), s. 929–948, 2002.
16 H. Machel, K. Wszeborowski (red.), Psychospołeczne uwarunkowania zjawisk dewiacyjnych wśród młodzieży w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Wydawnictwo UG, Gdańsk, 1999.
17 J. Makowska, Więzienne dzieci. Problemy opiekuńczo-wychowawcze. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, 1997.
18 M. Marczak, K. Mirosław, «Funkcjonowanie kobiet w warunkach izolacji więziennej», w Skuteczność oddziaływań penitencjarnych, M. Kuć, Red. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin, 2009, s. 42–46.
19 A. Matysiak-Błaszczyk, E. Włodarczyk, «Macierzyństwo za kratami», Pedagogika Społeczna, nr 2/4, s. 51–65, 2004.
20 A. Matysiak-Błaszczyk, E. Włodarczyk, «Macierzyństwo za kratkami», Pedagogika społeczna. Profilaktyka – Pomoc – Resocjalizacja, № 2/4, s. 55–59, 2004,
21 E. Napora, «Cechy matek pożądane w wychowaniu dzieci», Problemy Rodziny, nr 1, s. 23–29, 1995.
22 U. Nowak, «Dom Matki i Dziecka w Krzywańcu», w Kobieta w więzieniu – polski system penitencjarny wobec kobiet w latach 1998–2008, I. Dybalska, Red. Wydawnictwo: Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa, 2009.
23 K. Pierzchała, Destygmatyzacja przestępców w świetle Magisterium Kościoła oraz poglądów na resocjalizację. Oficyna Wydawnicza «Impuls», Kraków, 2016.
24 K. Pierzchała, Kapelan więzienny w procesie resocjalizacji penitencjarnej. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, 2013.
25 K. Pierzchała, Skazani ale nie potępieni. Poczucie powinności i odpowiedzialności. Studium psychologiczno-pedagogiczno-pastoralne, Wyd. II rozszerzone, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, 2015.
26 H. Reczek, «Oddziaływania wychowawcze w Domu dla Matki i Dziecka przy Zakładzie karnym nr 1 w Grudziądzu», w Kobieta w więzieniu – polski system penitencjarny wobec kobiet w latach 1998–2008. I. Dybalska, Red. Warszawa, 2009.
27 H. Reczek, «Oddziaływanie wychowawcze wobec osadzonych ciężarnych i matek», w Problemy więziennictwa u progu XXI wieku, B. Hołyst, S. Redo, Red. CZSW, Warszawa, 1996.
28 J. Rejman, System wychowawczy zakładu penitencjarnego dla młodocianych. Model organizacji i resocjalizacji. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, Rzeszów, 2000.
29 S. Siek, Relaks i autosugestia. Krajowa Agencja Wydawnicza KAW, Warszawa, 1986.
30 A. Ślączka-Lebiedzińska, «Rodzice zza więziennej kraty», „Wykluczenie.pl” Biuletyn. Stowarzyszenie Pogotowie Społeczne, 2017.
31 M. Teleszewska, «Wykonywanie kary pozbawienia wolności wobec kobiet», Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. B. Grażyny Szczygieł, UwB, Białystok, 2018.
31 B. Toroń-Fórmanek, «Edukacja i resocjalizacja więziennych matek przez macierzyństwo», Biografistyka Pedagogiczna, T. 4, Nr 1, s. 401–417, 2019,
33 N. Valios, «Mothers behind bars», Community Care, 5(13), 2004.
34 M. Zimny, C. Szwinta, D. Ćwiek, K. Szymoniak, A. Daszkiewicz, «Budowanie więzi z dzieckiem w okresie życia prenatalnego i po porodzie przez matki przebywające w wybranych zakładach karnych w Polsce», Problemy Pielęgniarstwa, № 25(4), s. 264–269, 2017.
35 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483, z 2001 r. Nr 28, poz. 319, z 2006 r. Nr 200, poz. 1471, z 2009 r., Nr 114, poz. 946).
36 Konwencja Praw Dziecka ONZ z 20.11.1989 r. (Dz. U. z 1991 r. poz. 526 ze zm.)
37 Komitetu Ministrów do paostw członkowskich Rady Europy w sprawie Europejskich Reguł Więziennych, (Przyjęte przez Komitet Ministrów w dniu 11 stycznia 2006 r. na 952 posiedzeniu delegatów). Rada Europy Komitet Ministrów Zalecenia Rec, 2006.
38 Rekomendacja 1340, Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy o społecznych skutkach pozbawienia wolności i jego skutkach dla rodziny. 1997.
39 Rekomendacja 1469, Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy – Matki i dzieci w więzieniu. 2000.
40 Rezolucja 1663, Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy – Kobiety w więzieniu. 2009.
41 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie udzielania świadczeń zdrowotnych przez podmioty lecznicze dla osób pozbawionych wolności. (Dz. U. 2012 poz. 738).
42 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2003 r. w sprawie trybu przyjmowania dzieci matek pozbawionych wolności do domów dla matki i dziecka przy wskazanych zakładach karnych oraz szczegółowych zasad organizowania i działania tych placówek (Dz. U. 2003 nr 175 poz. 1709).
43 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 czerwca 2015 r. w sprawie czynności administracyjnych związanych z wykonywaniem tymczasowego aresztowania oraz kar i środków przymusu skutkujących pozbawienie wolności oraz dokumentowania tych czynności. (Dz.U. 2015 poz. 927 z późn. zm.).
44 Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).
45 Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy. (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 53, 472, 1236, 2054, z 2022 r. poz. 22, 655).
46 Encyklopedia PWN, Dziecko. Online. Pobrano: https://is.gd/S8YOul Дата звернення: Серп. 06, 2022.
47 Parenting. pl, Skazane ciężarne. Ich dzieci «trafiają za kratki» zaraz po narodzinach. Online. Pobrano: https://is.gd/IOhXlJ Дата звернення: Серп. 06, 2022.
48 A. Szymańska, Teoria przywiązania Johna Bowlbyego. Online. Pobrano: https://is.gd/a6uJrt Дата звернення: Серп. 06, 2022.
Посилання
- Поки немає зовнішніх посилань.